Περιβάλλον και Ανάπτυξη στην Ευρύτερη Περιοχή του Πειραιά: Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις και Προοπτικές

lampridis epimelhthrio

Χαιρετισμός του Γενικού Γραμματέας Λιμένων Χρήστου Λαμπρίδη στην Ημερίδα της Περιφέρειας Αττικής

«Σε μια περίοδο κατά την οποία οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της λιμενικής λειτουργίας στον Πειραιά βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα των φορέων της αυτοδιοίκησης αλλά και αποτελούν θέμα που απασχολεί περισσότερο έντονα από ότι στο παρελθόν τις τοπικές κοινωνίες, κυρίως στην προοπτική αξιολόγησης του Master Plan του ΟΛΠ, η Ημερίδα της Περιφέρειας Αττικής για το λιμάνι του Πειραιά, για το πώς αυτό μπορεί να αναπτυχθεί στα πρότυπα άλλων λιμανιών ανά τον κόσμο, αλλά και για την προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Η διατύπωση επιχειρημάτων, οι δημόσιες τοποθετήσεις φορέων αλλά και πολιτών, οι αποφάσεις δημοτικών συμβουλίων έχουν αναδείξει τη σημασία της περιβαλλοντικής διάστασης της λιμενικής λειτουργίας και ανάπτυξης στο λιμένα του Πειραιά. Στην ίδια ωστόσο δημόσια συζήτηση διατυπώνονται και απόψεις που θέτουν ερωτήματα για το αν η όλη δημόσια συζήτηση γύρω από τα περιβαλλοντικά ζητήματα γίνεται με έναν τρόπο που δεν είναι αναγκαίος και λειτουργεί αποτρεπτικά στην όποια αναπτυξιακή δραστηριότητα.

Για να δώσουμε απαντήσεις σε αυτό το τελευταίο ερώτημα, θα μπορούσαμε μεταξύ άλλων να ανατρέξουμε στην Ευρωπαϊκή εμπειρία . Σε όσους ασχολούνται με τα θέματα της λιμενικής βιομηχανίας είναι γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις αρχές της δεκαετίας του 2000 προσπάθησε να εισαγάγει Ευρωπαϊκή Οδηγία για την απελευθέρωση της παροχής των λιμενικών υπηρεσιών. Προσπάθησε με αυτό τον τρόπο να εισαγάγει νέους κανόνες και διαδικασίες για τη λειτουργία των λιμένων. Η πρόταση που κατατέθηκε απορρίφθηκε δύο φορές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο , γεγονός που είναι σχετικά σπάνιο καθώς για τα νομοθετήματα που εισάγονται έχουν προηγηθεί εξαντλητικές διαδικασίες διαβουλεύσεις προκειμένου να εξασφαλιστεί η συναίνεση για την αποδοχή τους .

Αυτή η απόρριψη παρακίνησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επανεξετάσει συνολικά τα θέματα της λιμενικής πολιτικής και της λειτουργίας των λιμένων προκειμένου να προχωρήσει με βήματα που θα βρουν τη συναίνεση των κρατών μελών, του Ευρωκοινοβουλίου και συνολικά των εμπλεκόμενων φορέων. Τη διετία 2006 – 2007 διοργάνωσε 6 ημερίδες εργασίας με τη συμμετοχή των εμπλεκομένων και δύο μεγάλες διασκέψεις και συνεδριάσεις με εμπειρογνώμονες από τα κράτη μέλη προκειμένου να εξετάσει βαθύτερα τα κρίσιμα ζητήματα για την ανάπτυξη των Ευρωπαϊκών λιμένων.

Ως απόρροια των συμπερασμάτων αυτών των διαβουλεύσεων, τον Οκτώβριο του 2007 δημοσιεύτηκε ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία περιελάμβανε μεταξύ άλλων πέντε βασικά σημεία που αποτελούν τις σύγχρονες προκλήσεις για το μέλλον των Ευρωπαϊκών λιμανιών. Τα δύο από αυτά τα σημεία σχετίζονται με το θέμα της συζήτησης της ημερίδας που διοργάνωσε η περιφέρεια:

Το πρώτο είναι το περιβαλλοντικό ζήτημα με τις απαιτήσεις , μεταξύ άλλων, για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, τη βελτίωση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα , τα θέματα της κυκλοφοριακής συμφόρησης στις οδικές μεταφορές, την ανάγκη στροφής προς τα φιλικά προς το περιβάλλον μεταφορικά μέσα.
Το δεύτερο αφορά στην ανάγκη καθιέρωσης τακτικού διαλόγου σχετικά με τις επιδόσεις και την ανάπτυξη των λιμανιών μεταξύ των φορέων διαχείρισης, των δραστηριοποιούμενων στο λιμάνι και των πόλεων (αυτοδιοίκηση , φορείς κλπ). Μάλιστα αναφέρει ότι ο διάλογος μπορεί να εξασφαλίσει κοινωνική αποδοχή και αποτελεσματικότητα, στοιχεία κρίσιμα για τη λειτουργία των λιμένων καθώς και άλλες ευκαιρίες.
Ακόμα όμως και στα λοιπά τρία σημεία – προκλήσεις που αναφέρονται και είναι α) η αύξηση της ζήτησης για μεταφορές, β) η ανάγκη προσαρμογής στις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των μεταφορών και ιδιαίτερα στη χρήση εμπορευματοκιβωτίων και γ) η ανάγκη συμβιβασμού της ανάπτυξης των λιμένων με τη διαφάνεια , τον ανταγωνισμό και εν γένει με τους κοινοτικούς κανόνες αναφέρονται παράμετροι που σχετίζονται με το περιβάλλον και την ανάγκη συνεννόησης με τις πόλεις, όπως θέματα που αφορούν στις εκτάσεις που θα χρησιμοποιηθούν για την επέκταση των λιμένων όπου υπάρχει ανάγκη συνεννόησης με τις πόλεις ή στις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας για τους εργαζόμενους.

Στο ερώτημα λοιπόν, αν η διατύπωση ενστάσεων , ανησυχιών για τις περιβαλλοντικές διαστάσεις της λιμενικής λειτουργίας «υπονομεύει» την ανάπτυξη και γίνεται με τρόπο τρόπο έντονο και υπερβολικό η απάντηση είναι όχι. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει το θέμα της περιβαλλοντικής προστασίας και της σχέσης λιμανιού πόλης ως πρωτεύων για την ανάπτυξη μιας σχέσης αμοιβαίου οφέλους.

Επίσης θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ως κράτος, ως αυτοδιοίκηση, ως παραγωγικοί φορείς, ως ενεργοί πολίτες ότι αργήσαμε να θεσμίσουμε διαδικασίες διαλόγου και συνεννόησης για την αρμονική συνύπαρξη λιμανιών – πόλεων. Διαδικασίες οι οποίες είναι αναγκαίες όχι μόνο γιατί το Master Plan του λιμένα του Πειραιά θα καθορίσει τον τρόπο ανάπτυξης του λιμανιού και τη λειτουργία του για τα επόμενα πολλά χρόνια αλλά και γιατί τα προβλήματα τα οποία καλούμαστε να επιλύσουμε δεν προέκυψαν τώρα, με το Master Plan αλλά έρχονται από παλιά.

Για παράδειγμα το θέμα της ανάγκης ελέγχου των αέριων ρύπων από τα πλοία της ακτοπλοΐας δεν είναι νέο .

Πολλά από τα ζητήματα τα οποία ανοίξαμε στη συζήτηση για το Master Plan δεν είναι επίσης νέα (όπως για παράδειγμα το θέμα που τίθεται με τις προβλήτες κρουαζιέρας που προτείνεται να κατασκευαστούν, τα ύψη των κτιρίων συνολικά και των υπόστεγων στο Πέραμα κλπ) προήλθαν από προτάσεις του κρατικού ΟΛΠ ο οποίος, δυστυχώς δεν κατάφερε να λειτουργεί και ως δημόσιος.

Ακόμα να πω ότι το ατύχημα με το πλοίο Αγία Ζώνη μας οδήγησε πέρα από την αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου ελέγχου και στη ενεργοποίηση όλων των μηχανισμών που καθάρισαν τον βυθό και τις ακτές παρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις ορισμένων, ανέδειξε επίσης ότι θέματα ρυπάνσεων υπήρχαν και στο παρελθόν τα οποία και δεν αντιμετωπίστηκαν.

Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι καλούμαστε να δώσουμε λύση σε μια δύσκολη εξίσωση. Την εξίσωση της ανάγκης δημιουργίας νέων παραγωγικών δραστηριοτήτων και αναζωογόνησης παλαιότερων ταυτόχρονα με την ανάγκη περιορισμού των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων .

Πολλοί από εμάς γνωρίζουμε το μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα που δημιούργησε ο μαρασμός στη ΝΕΖ στο Πέραμα , με την εκτίναξη της ανεργίας στα ύψη. Ξέρουμε ωστόσο ότι η αύξηση της δραστηριότητας θα σημάνει περαιτέρω επιβαρύνσεις τις οποίες και θα πρέπει να διαχειριστούμε.

Όλοι οι παραγωγικοί φορείς και ιδιαίτερα οι εκπρόσωποι των ΜικροΜεσαίων Επιχειρήσεων επισημαίνουν ότι η επένδυση στον ΟΛΠ θα πρέπει να δώσει προστιθέμενη αξία στην οικονομία και να μην οδηγήσει στη δημιουργία ενός ιδιωτικού μονοπωλίου. Ωστόσο γνωρίζουμε επίσης ότι η προστιθέμενη αυτή αξία θα δημιουργήσει νέες δραστηριότητες που θα προκαλέσουν περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις τις οποίες και πρέπει να διαχειριστούμε.

Και επίσης γνωρίζουμε ότι η προσπάθεια συνεννόησης είναι πρωτόγνωρη γιατί επιχειρείται να πραγματοποιηθεί με ένα πλήρως ιδιωτικό λιμάνι , όταν σε όλη την Ευρώπη οι λιμενικές αρχές είναι δημόσιες και εκείνες θέτουν τους όρους στους ιδιώτες που επενδύουν σε συγκεκριμένες δραστηριότητες.

Γνωρίζουμε ότι η συμβιβαστική συμφωνία του Αυγούστου του 2015 μας υποχρέωσε στην ολοκλήρωση των ιδιωτικοποιήσεων που ξεκίνησε η προηγούμενη κυβέρνηση , ωστόσο , στα λοιπά λιμάνια που ελέγχει το ΤΑΙΠΕΔ οι λιμενικές αρχές θα παραμείνουν δημόσιες.

Με αυτά τα δεδομένα θα ήθελα να αναφερθώ στις προτεραιότητες του Υπουργείου και στον τρόπο αντιμετώπισης αυτών των θεμάτων.

Κατ΄ αρχήν πιστεύουμε ότι όλα αυτά τα ζητήματα αντιμετωπίζονται και σχεδιάζονται σε μια βάση αμοιβαίου οφέλους η οποία απαιτεί διάλογο και διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες.

Για το λόγο αυτό και σε σχέση με το Master Plan , κλήθηκε ο ΟΛΠ από το Υπουργείο και την ΕΣΑΛ να προχωρήσει σε μια ουσιαστική διαδικασία διαβούλευσης με τους Δήμους.

Η ΕΣΑΛ κάλεσε όλους τους αυτοδιοικητικούς φορείς να καταθέσουν τις απόψεις τους για το MASTER PLAN .

Η ΔΑΛ Πειραιά επίσης έκανε το ίδιο.

Η ΓΓΛΛΠΝΕ έχει πραγματοποιήσει πλήθος συναντήσεων εργασίας με αυτοδιοικητικούς φορείς για επιμέρους σχεδιασμούς που αφορούν στο Master Plan.

Επίσης θυμίζουμε ότι από την κυβέρνηση εξαιρέθηκαν από τη σύμβαση παραχώρησης και δόθηκαν στην αυτοδιοίκηση σημαντικοί χώροι ώστε να μπορέσουν να αξιοποιηθούν προς όφελος των κατοίκων, οι οποίοι επί πολλά χρόνια ενώ ζούσαν σε παραθαλάσσιους Δήμους, ειδικά στη Β Πειραιά , ήταν αποκλεισμένοι από τη θάλασσα. Τα Λιπάσματα στη Δραπετσώνα που έχουν αξιοποιηθεί από το Δήμο με τον καλύτερο τρόπο ανατρέποντας τις προβλέψεις όλων εκείνων που υποστήριζαν ότι ο χώρος θα μετατραπεί σε σκουπιδότοπο, το Καστράκι στο οποίο η Περιφέρεια υλοποιεί σημαντικό έργο, το Λιμανάκι του Αγίου Νικολάου, ο Αρμός στο Πέραμα καθώς και άλλοι χώροι και στον Πειραιά και στη Σαλαμίνα αποτελούν παραδείγματα προς αυτή την κατεύθυνση.

Ταυτόχρονα το Υπουργείο παρακολουθεί τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις και διευκολύνει για την εφαρμογή τους, όπως είναι η χρήση του LNG στη ναυτιλία και η χρήση καυσίμων με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο στην ποντοπόρο ναυτιλία. Στο πλαίσιο αυτό ετοιμάστηκε το θεσμικό πλαίσιο για τη χρήση του LNG στη ναυτιλία, ενώ συστάθηκε ομάδα εργασίας για τους όρους δραστηριοποίησης ηλεκτρικών πλοίων.
Επίσης υποστηρίξαμε και παρακολουθούμε το πρόγραμμα ELEMED για τη χρήση του COLD IRONING , δηλαδή την ηλεκτροδότηση των πλοίων από το λιμάνι ώστε να μην λειτουργούν οι μηχανές τους και επιβαρύνουν τον αστικό ιστό. Η πρόταση αυτή έχει τεθεί και στις συναντήσεις εργασίας με τον ΟΛΠ για το MASTER PLAN.
Ενθαρρύνουμε τη χρήση μέσων μεταφοράς μέσα στο λιμάνι που δεν θα προκαλούν επιβαρύνσεις (πχ πράσινα λεωφορεία)
Ακόμα συζητούμε λύσεις για την αντιμετώπιση του θορύβου και άλλων επιβαρύνσεων όπως την αύξηση της θερμότητας σε περιοχές που γειτνιάζουν με το λιμάνι.
Όλα αυτά γίνονται σε ένα πλαίσιο συνεννόησης με τον ΟΛΠ, τους παραλιμένιους Δήμους, την περιφέρεια και τις τοπικές κοινωνίες. Όμως αυτή η συνεννόηση πρέπει να γίνεται θεσμοθετημένα και με ένα τρόπο οργανωμένο. Πρέπει επίσης να γίνεται τεκμηριωμένα με την κατάθεση επιστημονικής γνώσης και την αξιοποίηση της υφιστάμενης εμπειρίας. Σε αυτό συμβάλλει και η σημερινή εκδήλωση και γι΄αυτό θέλω να συγχαρώ την περιφερειάρχη κ. Δούρου και την περιφέρεια, τον αντιπεριφερειάρχη Πειραιά κ. Γαβρίλη και αντιπεριφέρεια Πειραιά γι΄την πρωτοβουλία να οργανώσουν το συνέδριο το οποίο αποτελεί και συμβολή στην ικανοποίηση της ανάγκης θέσπισης διαδικασιών διαβούλευσης. »

 

Στάζει φως στη θάλασσα...
Πέφτει η νύχτα στο λιμάνι...
φωτο: Αλέξανδρος Πανίδης
Άνοιξη στο Τουρκολίμανο!
Μια θάλασσα ελπίδες...
Κάθοδος στη θάλασσα..
Στα νερά του λιμανιού..
Παρά θιν αλός...
Ιστορίες στον ντόκο...
Ώρα να ανοίξουμε πανιά!
Συν-ομιλίες
φωτο: Αλέξανδρος Πανίδης
Θάλασσες...
Χταπόδια στην Πειραϊκή...
Γραμμές των οριζόντων!
Ούτε ο Σταυρός δεν μας προστατεύει...
Σταυρός, Μπαϊκούτσι, 28.03.2021
Αντανακλάσεις ...
Τα ρόδινα ακρογιάλια
Σύννεφα στα νερά της Αίγινας
Ανήσυχες νότες...
Αντανακλάσεις
φωτο: Δημήτρης Βρανάς
Ανθίζουν οι νύχτες...
Αλλοτινό...
Ο Μίτος του Λιμανιού..
Νύχτες στο λιμάνι...
Εορταστικό το μεγάλο λιμάνι!
Γλάροι στην κουπαστή
Το δέντρο που πληγώναμε..
Στην Πειραϊκή, είναι ακόμα καλοκαίρι...
Νύχτες στο Δημοτικό!
Πειραιάς αφ' υψηλού...
φωτο Lilian - Eva Mitrou
Νέες προοπτικές στο λιμάνι!
Ήλθε το Μετρό στον Πειραιά και το Δημοτικό...
Μετρό Πειραιά: «Πρεμιέρα» τη Δευτέρα!
Όταν ο πιλότος παλεύει με τα κύματα..
Προσεχώς, μετρό!
Η θάλασσα του Πειραιά..
Βάρκα, γιαλό...
Εκεί, στου λιμανιού την άκρη...
Ανατέλλει το <φεγγάρι του ελαφιού>...
Βόλτες στην Πειραϊκή...
Ο Λέων στο κέντρο του Πειραιά!
Στο μπλε του ουρανού...
Καλή Ανάσταση και για την Ουκρανία. (Με τον τρόπο του Βαν Γκονγκ)
Πουλιά της συννεφιάς
Κόκκινη ανατολή στην Φρεαττύδα...
Δρόμος του φεγγαριού
Τα ρόδινα ακρογιάλια
κάνει κρύο εκεί έξω...
Κακοκαιρία και κωπηλασία...
Απέραντος σεβασμός!!!
Χιονισμένο Δημοτικό! (φωτο Μαρία Βόντα)
Ακρόπολη χιονάτη!
Κάποιος είχε έμπνευση στην Πειραϊκή..
Experience night..
Σούρουπο στο λιμάνι του Βολου
Γιορτινή και η Φρεαττύδα..
Στολισμένες οι γειτονιές...
Θυμωμένη η θάλασσα στο Νησάκι...
Η μαγεία των Χριστουγέννων!
Ο Πύργος στο μεγάλο λιμάνι έβαλε τα γιορτινά του!
Χρόνια πολλά στον Άγιο Νικόλαο των ναυτικών!
Νοτιάς...
Στολίδια της Πειραϊκής
Φρεαττύδα, βράδυ Νοέμβρη..
Στο πανηγύρι του Άγιου Νείλου..
Το τραμ της νύχτας...
Πύργος στην ομίχλη...
28η Οκτωβρίου 2021
Ιστιοπλοϊκά στην Καστέλλα
Φθινοπωριάζει...
Τα ρόδινα ακρογιάλια...
Ferrari στο Πασαλιμάνι!
Λιμάνι Πειραιά: Αποχαιρετισμός στον Μίκη...
Καλή επιτυχία!
Ηλιοβασιλέματα...
Ένα το χελιδόνι...
Και πάλι, μπράβο ρε παιδιά !!!
Ο Σταυρός της Πειραϊκής στις Ημέρες Θάλασσας 2021
Καβάλα στο δελφίνι...
Σκιές στα μάρμαρα του παρελθόντος
Υπερπανσέληνος!
φωτο: Αλέξανδρος Πανίδης
Ηλιοβασίλεμα της πυρκαγιάς
φωτο: Αλέξανδρος Πανίδης
Κάβος τη νύχτα
φωτο Αλέξανδρος Πανίδης
Ο Άγιος Νικόλαος στο Μπαϊκούτσι
Ναυτικός (φωτο Γιώργος Χριστάκης)
25η Μαρτίου 2021 - 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση
Αντανακλάσεις
φωτο Αλέξανδρος Πανίδης
Gone with the wind...
Εδώ καράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενίζουν...(φωτο Γιώργος Χριστάκης)
Κρουαζιερόπλοια σε λιμάνι