Και είπεν Αλέκος ο Αλαβάνος...

glampedakis

του Μάνου Γλαμπεδάκη

 

«Η περιφορά του Επιταφίου είναι μια βαθιά παράδοση του λαού μας…
…Γιατί να μην τελεστεί η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους των πόλεων, με έναν ιερέα μόνο, έναν ψάλτη, έναν νεωκόρο που θα κρατάει μια ανθοδέσμη με βιολέτες, ώστε να διατηρηθεί πλήρως η κοινωνική απόσταση; Και να μπορούν μικροί και μεγάλοι από τα μπαλκόνια να τραγουδούν με την ψυχή τους το “Αι γενεαί πάσαι, ύμνον τη ταφή Σου…”; …».

Ο Αλαβάνος μίλησε σαν γνήσιος Λενινιστής και όχι σαν χριστιανός.
Κατέθεσε μια ολοκληρωμένη πρόταση-πακέτο, μελετημένη στην παραμικρή της λεπτομέρεια, δεν αφήνει κενά ούτε περιθώρια τροποποιήσεων που θα αλλοιώνουν το αποτέλεσμα που επιδιώκει. Κάθε τροποποίηση είναι ρεφορμισμός. Έχει μελετήσει και απεικονίσει τα πάντα. Μέχρι και τα λουλούδια που θα κρατά μπουκέτο ο νεωκόρος (μωβ της θλίψης), μέχρι και την θέση που στέκονται οι πολίτες-κομπάρσοι (στα μπαλκόνια, όχι σε παράθυρα όχι σε σκάλες, όχι σε πεζοδρόμια).
Μπορεί να υπάρξει άλλη πρόταση;
Φυσικά μπορεί. Δεν θα είναι όμως η δική μας, με ότι αυτό συνεπάγεται.

Γιατί είναι Λενινιστής;
Μα γιατί απλά η πρόταση του είναι ολοκληρωμένη χωρίς κενά. Δεν επιτρέπονται πρωτοβουλίες, τροποποιήσεις, αργοπορίες, μετασχηματισμοί. Ο παράγοντας «απρόβλεπτη ανθρώπινη συμπεριφορά» είναι ανεπίτρεπτη. Κι αν ανήκει στη φύση του ανθρώπου, τόσο το χειρότερο για την φύση. Μιλά στον «νέο άνθρωπο» που φέρνει ο Λενινισμός. Αν είχε την εξουσία επιβολής, έτσι ακριβώς θα συνέβαινε η περιφορά του επιτάφιου έτσι ακριβώς θα προγραμματίζονταν τα συμβάντα, αυτό εννοούμε «έχουμε την κυβέρνηση δεν έχουμε την εξουσία».

Το ζήτημα είναι εγκεφαλικό.
Ο σκηνοθέτης, προγραμματίζει μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια το κάθε πλάνο και οι ηθοποιοί και οι κομπάρσοι εκτελούν κατά γράμμα και φτάνουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, πολλές φορές μεγαλειώδες, ποιητικό, ανεπανάληπτο. Τι πρέπει να είναι ο ηγέτης; Ένας Αϊζενστάιν της καθημερινότητας. Τι πρέπει να είναι οι πολίτες; Οι συνειδητοποιημένοι εκτελεστές των εντολών του σκηνοθέτη για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Πολλές φορές μεγαλειώδες. Στην περιφορά του επιτάφιου, στην επιστροφή στην δραχμή, στην ελεγχόμενη φτώχεια, όπου ο καθένας θα σκέφτεται πρώτα τον διπλανό του και μετά τον εαυτό του. Μπορεί να απέτυχε η ολοκληρωμένη πρόταση στην Ουκρανία της δεκαετίας του ‘30. Δεν έφταιγε ο σκηνοθέτης-ηγέτης πάντως, παρά μόνον στο ότι δεν προηγήθηκαν αρκετές πρόβες για να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Η οκνηρία των ηθοποιών-πολιτών (υπήκοοι ήταν τότε δεν είχαν γίνει ακόμη πολίτες) ήταν ο μεγάλος φταίχτης.

Ο Αλαβάνος μας επιστρέφει και αναζητά μέσα μας τον νέο άνθρωπο που τόσο ευαγγελίστηκαν γενιές φιλοσόφων με έκφραση-κλειδί την ολοκληρωτική του πρόταση. Ολοκληρωτική, ολοκληρωτισμός, απέναντι στο ανοικτό, το απρόβλεπτο, το φυσικό, το φυσιολογικό εντέλει.
Μην ειρωνεύεστε. Δεν είναι χαζός, δεν τα έχει χαμένα.

eep logo