του Κώστα Δουζίνα
Από τη θέση του προέδρου στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας στη συζήτηση για τη Συμφωνία των Πρεσπών είχα πρωτίστως την ευθύνη για τη διεξαγωγή μιας γόνιμης αντιπαράθεσης. Είχα όμως και ένα πλεονέκτημα. Έβλεπα το βουλευτικό σώμα από κάποια απόσταση, άκουγα τα επιχειρήματα παρατηρώντας.
Απέναντι στο ρίσκο επίλυσης ενός χρόνιου ζητήματος που ανέλαβε η κυβέρνηση και οι βουλευτές της – ρίσκο ακόμα και προσωπικό όπως έδειξαν οι απειλές προς βουλευτές και υποστηρικτές της Συμφωνίας – ακούγονταν ψεύδη, ανακρίβειες, συνθήματα και ακρότητες. Τα τελευταία μάλιστα γίνονταν ακόμα πιο έντονα για τις ανάγκες της τηλεοπτικής προβολής και υποχωρούσαν μαζί με το ειδησεογραφικό ενδιαφέρον. Οι γεμάτες αίθουσες άδειαζαν γρήγορα. Μικρός ο αριθμός των βουλευτών που ενεπλάκησαν πραγματικά στη συζήτηση με ουσιαστικά επιχειρήματα χωρίς επαναλήψεις και κοινοτυπίες. Ακόμα πιο μικρός ο αριθμός των επιχειρημάτων που διατυπώθηκαν από την πλευρά της αντιπολίτευσης. Τα είδαμε και στην Ολομέλεια. Η ενωμένη δεξιά ΑΝΕΛ, ΝΔ και ΔΗΣΥ μεταφέροντας διαρκώς τα βασικά πολιτικά και ιδεολογικά θέματα σε διαδικαστικά ζητήματα αποκάλυπτε το έλλειμα των επιχειρημάτων της, της πολιτικής της και του πολιτισμού της, στοχεύοντας στον εκφοβισμό και τη δημιουργία χάους.
Δεν χάσαμε την ψυχραιμία μας. Ώρες επί ωρών απαντούσαμε σε σειρά αντιφατικών από τη νέα συμμαχία της δεξιάς για την ορολογία, τον αλυτρωτισμό, τη διαφύλαξη των συνόρων ως εάν να μην έχει κανείς διαβάσει το ίδιο το κείμενο της Συμφωνίας και να μην αναγνωρίζει το διεθνές δίκαιο και τον δεσμευτικό χαρακτήρα του. Ειπώθηκαν και γράφτηκαν πράγματα από έγκριτους συναδέλφους πανεπιστημιακούς, τα οποία και οι ίδιοι ξέρουν πως δεν θα τολμούσαν ποτέ να υποστηρίξουν σε σοβαρά ακαδημαϊκά περιβάλλοντα. Ενώ απαντούσαμε, η συζήτηση επέστρεφε στα ίδια. Χαρίζετε το όνομα Μακεδονία, μας κατηγόρησαν. Αναρωτήθηκα το αυτονόητο. Αυτό το «Μ» στο «ΠΓΔΜ» ή στο «FYROM» τι είναι; Σίγουρα δεν είναι «M for Murder» όπως στο περίφημο έργο του Χίτσκοκ αλλά το «Μ» της Μακεδονίας. Θυμήθηκα τότε και τη λαϊκή σοφία, πως οι ταινίες είναι βγαλμένες από τη ζωή. Πράγματι, σε αυτήν την κενή νοήματος επιστροφή της αντιπολίτευσης είδα κάτι από την εξαιρετική κωμωδία των αδελφών Μαρξ, «Σούπα Πάπιας». Αρνείται ο Τσίκο στην συνομιλήτρια του κάτι που είχε συμβεί. «Μα το είδα», του λέει αυτή. «Θα πιστέψεις τα μάτια σου ή αυτά που σου λέω;» απαντάει. Αυτή η φράση χαρακτήρισε τη συζήτηση. Καταρρίπτονταν τα επιχειρήματα το ένα μετά το άλλο, αλλά η αντιπολίτευση επέστρεφε στα ίδια, παραλλάσσοντας τις λέξεις και πάντα διαφεύγοντας της ουσίας του διαλόγου.
Ωστόσο, το πλεονέκτημα του προέδρου μου προκάλεσε και μια δυσκολία. Με έφερε αντιμέτωπο με τις πιο ακραίες φωνές του βουλευτικού σώματος και δεν εννοώ εκείνες που κάθονται στα ακριανά δεξιά καθίσματα. Στον βαθμό που η πλειοψηφία των κομμάτων της αντιπολίτευσης έφερε στη συζήτηση συνθήματα και όχι επιχειρήματα, κατέληξε να δημιουργεί το έδαφος για την ανάπτυξη του εθνικιστικού και ακροδεξιού λόγου. Η έλλειψη κριτικής και ουσιαστικού διαλόγου είναι που οδηγούν σε αυτό που ονομάζω «πλειστηριασμό εθνικισμού», και ο οποίος μεγεθύνει τις ακραίες φωνές εντός και εκτός Βουλής. Και όταν λέμε ακραίες φωνές δεν εννοούμε εκείνες που προβάλλουν μια προσωπική ευαισθησία απέναντι σε μια διαφορετική σημασία της Μακεδονίας, αλλά εκείνες που επικαλούνται το συναίσθημα για να υποκρύψουν την άγνοιά τους ως προς τα πραγματικά διακυβεύματα αυτής της Συμφωνίας, ή ακόμα και την αδυναμία τους να ασκήσουν δημοκρατική πολιτική και να προωθήσουν τον δημοκρατικό διάλογο.
Όσο η αντιπολίτευση θα δίνει τροφή για «θριλερικά» σενάρια, εμείς θα συνεχίσουμε να πιστεύουμε στα μάτια μας. Μόνο έτσι θα προστατέψουμε τον ελληνικό λαό από τον διχασμό και τον κίνδυνο της ακροδεξιάς παγίωσης στην πολιτική και την κοινωνία.
