Του Δημήτρη Καπράνου
Τέτοιες μέρες, στα δικά μας μαθητικά χρόνια, μύριζε παντού Ελλάδα! Πού καιρός και διάθεση για ...κατάληψη στο γραφείο του υπουργού, για διαδηλώσεις και σαματά. Πλησίαζε η μεγάλη γιορτή και όλα έπρεπε να γίνουν τέλεια.
Βλέπεις, στις αρχές του ΄60, ο Πόλεμος ήταν ακόμη κοντά και η ανάμνηση από την 28η Οκτωβρίου του 40 δεν απείχε παρά είκοσι και κάτι χρόνια!
Ζούσαν οι ήρωες του πολέμου, γέμιζαν οι εφημερίδες και τα ραδιόφωνα εκπομπές με αφηγήσεις των πολεμιστών που κατατρόπωσαν τον Μουσολίνι, ζούσαν η Βέμπο, ο Γούναρης, ο Οικονoμίδης, οι συντελεστές του "Κορόιδο Μουσολίνι", διασκευή της ιταλικής καντσονέτας "Όμορφη χωριατοπούλα" στα ελληνικά!
Κι εμείς, κάναμε πρόβες για τα "σκετς" που θα παρουσιάζαμε. Την "Φανέλα του στρατιώτου", την "Κατάληψη της Κορυτζάς", αλλά και άλλα, μικρά σκετσάκια, με πρωταγωνίστριες τις συμμαθήτριές μας, ντυμένες νοσοκόμες του Ερυθρού Σταυρού και τον πιο ψηλό της τάξεως ντυμένο γιατρό-έφεδρο, που περιποιόταν τους τραυματίες!
Και, φυσικά, πρόβες για την παρέλαση "ενώπιον των αρχών της πόλεως", του δημάρχου, δηλαδή, των τοπικών βουλευτών, του μητροπολίτη και των προέδρων των τοπικών συλλόγων.
Η καλύτερή μας ήταν η πρόβα για την παρέλαση. Περνούσαμε από τους δρόμους γύρω από το σχολείο (οι περισσότεροι χωματόδρομοι) και τραγουδούσαμε "Με το χαμόγελο στα χείλη", ενώ έβγαιναν οι νοικοκυρές στον δρόμο (λίγοι δρόμοι είχαν τότε πεζοδρόμια) και μας χειροκροτούσαν! Ήμασταν τα νιάτα, που έβγαιναν μέσα από μια από τις πιο αιματηρές, φονικές και σκοτεινές περιόδους της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Και γι αυτό μας είχαν στα όπα-όπα" όλοι. Στερούνταν και το ψωμί, για "να μεγαλώσουν τα παιδιά"...
Εμένα μου άρεσαν οι "επιδρομές" στα Περιβόλια (έτσι ονομάζαμε τότε ολόκληρη την περιοχή Αγίου Ιωάννου Ρέντη-Αγίας Άννης) για να κόψουμε φοίνικες.
Στα ατέλειωτα περιβόλια (πριν τα μοσχοπουλήσουν οι κτηματίες για οικόπεδα και πριν γίνουν τα σημερινά τσιμεντένια εργοστάσια, αποθήκες, γήπεδα και το "Βίλατζ" του Ρέντη) υψώνονταν δώθε-κείθε κάποιες μεγάλες φοινικιές κι εμείς έπρεπε να μπούμε στα κρυφά και με ένα μεγάλο κοφτερό, γυριστό μαχαίρι-σαν δρεπάνι περίπου- να κόψουμε μερικά κλαδιά για να στολίσουμε τοπ σχολείο.
Δεν ξέρω γιατί, αλλά ο στολισμός με φοίνικες ήταν απαραίτητος σε κάθε εθνική εορτή. "Γιατί δεν φέρνουμε δάφνες;" ρώτησε κάποτε ο Άγγελος αλλά ο Δημήτρης του είπε ότι "Την δάφνη την βάζουμε στην φακή"!
Είναι βέβαιο ότι αν πηγαίναμε και ζητούσαμε να κόψουμε κλαδιά από τις φοινικιές, ο περιβολάρης θα μας το επέτρεπε. Αλλά το "ηρωικόν" της υποθέσεως απαιτούσε "να τα κλέψουμε"! Όπερ και εγένετο, αλλά μάλλον οι περιβολάρηδες έκαναν ότι κοιμούνται! Και τότε δεν υπήρχε ο κ. Τόσκας!
