«Πρόσβαση Παντού»: Το δικαίωμα ατόμων με αναπηρία, στοίχημα για ανθρώπινες πόλεις για όλους

amea metakinish

Τα συμπεράσματα της επιστημονικής ημερίδας στο ΣΕΦ

 

«Οι υγιείς πόλεις με πρόσβαση παντού δεν είναι για τα άτομα με αναπηρία αλλά για όλους μας» τόνισε ο περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Πατούλης, με την Άννα Καραμανλή να επισημαίνει τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται, τον Αθ. Στρίγκα να μιλάει για την ελλιπή προσβασιμότητα στις αθλητικές εγκαταστάσεις και τις αναπτυξιακές τουριστικές δυνατότητες των φιλικών πόλεων σε άτομα με ανάγκες και τον Γ. Σταμάτη να επισημαίνει πως δεν πρέπει να συγχέεται η διευκόλυνση με τη φιλανθρωπία.

Όλοι αυτοί μίλησαν για την κοινωνική προσέγγιση του ζητήματος των Ατόμων με Αναπηρία και τις δράσεις που έχουν αναπτυχθεί σε επίπεδο Περιφέρειας και Πολιτείας για την διευκόλυνση της καθημερινότητας τους, στο περιβάλλον, στην εργασία, στην εκπαίδευση και εν γένει στην πληροφόρηση, στο πλαίσιο της ημερίδας "ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΠΑΝΤΟΥ", που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Πειραιά και η Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή, στο ΣΕΦ.

Ο περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης, η Άννα Καραμανλή πρόεδρος της Επιτροπής της Βουλής για την ισότητα, τη νεολαία και τα δικαιώματα του ανθρώπου, ο Αθανάσιος Στρίγκας αντιπρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΦ και ο Γιώργος Σταμάτης, γ.γ. Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας κατέγραψαν την σημερινή αλλά και τη μελλοντική εικόνα για την αντιμετώπιση του ζητήματος.

amea imerida sef

Ειδικότερα, ο κ. Πατούλης αναφερόμενος στην προγραμματική εξαγγελία για μια Περιφέρεια κοινωνικής συνοχής, ισότητας και χωρίς αποκλεισμούς, αλλά και στην πανδημία η οποία δυσχέρανε περισσότερο τη ζωή των ΑμεΑ, επεκτείνοντας τον βαθμό αποκλεισμού τους, αναφέρθηκε σε σειρά ενεργειών που μεταμορφώνουν την Αττική, καθώς όπως είπε: «Οι υγιείς πόλεις με πρόσβαση παντού, δεν είναι για τα άτομα με αναπηρία, αλλά για όλους μας, ενώ μέσα από αυτές αναδεικνύουμε τον πολιτισμό μας αλλά κυρίως την ανθρωπιά μας». Παρατήρησε δε, ότι προς την κατεύθυνση αυτή προσεγγίστηκε το ζήτημα με ολοκληρωμένο σχεδιασμό, μέσα από την χρηματοδότηση του ΠΕΠ Αττικής αλλά και των ευρωπαϊκών προγραμμάτων γενικότερα, για την κοινωνική οικονομική και ψυχολογική στήριξη των πολιτών.

«Χρηματοδοτούμε 24 δομές που έχουν δημιουργηθεί ως κέντρα διημέρευσης ημερήσιας φροντίδας για περισσότερους από 1000 ωφελούμενους καθώς και 8 Στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης ατόμων με νοητική αναπηρία. Επίσης προβλέπονται και παρεχόμενες υπηρεσίες όπως η πρόσληψη ειδικού βοηθητικού προσωπικού για την εξυπηρέτηση των μαθητών με αναπηρία, καθώς και σχολικών νοσηλευτών για όσους μαθητές χρήζουν σχετικής υποστήριξης, η παροχή υπηρεσιών διαβίωσης και φροντίδας, καθώς και υπηρεσιών ψυχολογικής υποστήριξης, ψυχιατρικής παρακολούθησης, συμβουλευτική παροχή αλλά και φαρμακευτική αγωγή». Παράλληλα, με τη χρηματοδότηση πολλών εκατομμυρίων ευρώ, υλοποιούνται έργα ανάπλασης, υποδομών και διαμόρφωσης πρόσβασης ατόμων με αναπηρία στους δήμους. Ως παράδειγμα, ο περιφερειάρχης ανέφερε τον Κορυδαλλό, όπου προβλέφθηκε δημιουργία δικτύου κίνησης πεζών με ιδιαίτερη πρόνοια για τα άτομα με προβληματική κίνηση, καθώς και περιβαλλοντική και ενεργειακή αναβάθμιση του κοινόχρηστου χώρου και του αστικού εξοπλισμού. Αντίστοιχα και στο δήμο Αγίου Δημητρίου, «με συνέπεια τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας», περιλαμβάνονται ράμπες ΑΜΕΑ καθώς και προσβασιμότητα τους σε όλα τα πεζοδρόμια, όπως και στην κατασκευή του 1ου βιοκλιματικού Δημοτικού Σχολείου Κρυονερίου στο δήμο Διονύσου.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη δρομολόγηση του Παραολυμπιακού Αθλητικού Κέντρο στη Ραφήνα, το οποίο σύντομα δημοπρατείται από το ΠΕΠ Αττικής με 3,8 εκ. ευρώ, όπου θα προπονούνται, θα αγωνίζονται και θα φιλοξενούνται οι Έλληνες αθλητές με αναπηρία Σημείωσε δε, ότι στην έκταση των 65 στρεμμάτων, προβλέπεται να αναπτυχθούν μεταξύ άλλων, γήπεδα, πισίνες, ποδηλατόδρομοι, ξενώνες κλπ.. «Στόχος μας είναι να κάνουμε μία νέα αρχή, να δώσουμε την ώθηση και τις προϋποθέσεις σε αθλητές με αναπηρία, που τόσες πολλές φορές μας έχουν κάνει περήφανους, διδάσκοντας την υπέρβαση ψυχής και δυνάμεων, φέρνοντας διεθνείς διακρίσεις και μετάλλια στη χώρα», τόνισε ο περιφερειάρχης. Υπογράμμισε δε, ότι στην Περιφέρεια Αττικής εργαζόμαστε συστηματικά για να αναχαιτιστούν τα εμπόδια για τα άτομα με αναπηρία και να επιτρέψουμε στη διαφορετικότητα να μεγαλουργήσει και να συμπεριλάβει όλους μας, είτε τα άτομα με αναπηρία, είτε τους εν δυνάμει μελλοντικά άτομα με αναπηρία, είτε λόγω γήρατος είτε κάποιας άτυχης κατάστασης ενός τροχαίου, ή οποιασδήποτε άλλης ασθένειας που μπορεί να σε βρει μεσοπέλαγα στη ζωή...».

Σημειώνεται ότι ο περιφερειάρχης λίγο πριν αποχωρήσει από το βήμα , βραβεύτηκε, τόσο για το έργο που έχει παράσχει στον τομέα αυτό η Περιφέρεια, όσο και για αυτό που έχει δρομολογηθεί.

amea imerida sef 1

Η κ. Καραμανλή, με μήνυμά της αναφέρθηκε στις παρεμβάσεις που δρομολογήθηκαν για την εναρμόνιση των διατάξεων του σχετικού νομοθετικού πλαισίου, με τη σύγχρονη ορολογία που χρησιμοποιείται για τα άτομα με αναπηρία. Τόνισε ότι συστάθηκε ομάδα εργασίας με αντικείμενο την εξέταση αναπροσαρμογής των όρων παροχής νομικής βοήθειας σε πολίτες χαμηλού εισοδήματος. Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, επισήμανε ότι κατατέθηκε ενώπιον της υποεπιτροπής για τα θέματα των ατόμων με αναπηρία την προηγούμενη εβδομάδα, η ετήσια έκθεση υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, όπου δεν καταγράφονται μόνο όσα έχουν υλοποιηθεί εντός του 2021, αλλά και προτάσεις που έχουν ενταχθεί προς υλοποίηση. Παρατήρησε ότι προβλέπεται η σύσταση και συγκρότηση της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, η δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας καταγραφής στοιχείων προσβασιμότητας των κτιρίων που στεγάζουν δημόσιες υπηρεσίες, η θεσμοθέτηση και του προσωπικού βοηθού, η ανάπτυξη της κάρτας αναπηρίας, ώστε κάθε ωφελούμενος να έχει μία ταυτότητα, με την οποία θα μπορεί να χρησιμοποιήσει υπηρεσίες και να απολαμβάνει τα ευεργετήματα του. Ανακοίνωσε ότι έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες για την πρόσληψη στο δημόσιο τομέα, περίπου 2000 ανέργων ειδικών κατηγοριών μεταξύ των οποίων και ΑμεΑ. Ανέφερε επίσης, ότι μέσα από τις εκθέσεις 11 Περιφερειών και 147 δήμων, αναδεικνύεται με τρόπο σαφή ότι λειτουργούν κοινωνικές δομές πρώτης γραμμής και παρέχονται υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρία, μέσα από πολλές πρωτοβουλίες που η τοπική αυτοδιοίκηση θέτει καθημερινά στην υπηρεσία των πολιτών.

Η κ. Καραμανλή αναγνώρισε ότι η ζήτηση και οι ανάγκες για προσβάσιμα περιβάλλοντα, υπηρεσίες και αγαθά, είναι μεγάλη και διαρκώς αυξανόμενη, προκειμένου να ικανοποιηθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Τόνισε ότι πρέπει να επιβληθεί η διάσταση του καθολικού σχεδιασμού, ώστε με τη βελτίωση της προσβασιμότητας, τα άτομα με αναπηρία να επιτυγχάνουν την κοινωνική τους ένταξη και τη συμπερίληψη σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας, καθώς «η συμμόρφωση με την υποχρέωση προβλέψεων προσβασιμότητας, μπορεί να αποφέρει τεράστια οφέλη».

O Α. Στρίγκας αναφέρθηκε στην υφιστάμενη κατάσταση πρόσβασης των ΑμεΑ, τόσο στις αθλητικές όσο και στις τουριστικές εγκαταστάσεις, επισημαίνοντας ότι: Σε 963 εγκαταστάσεις παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης, σε 2895 δεν παρέχεται - δηλαδή 3 στις 4 εγκαταστάσεις αποκλείουν αυτούς τους συμπολίτες μας από αθλητικές δραστηριότητας.

Ως απολύτως θετικό γεγονός χαρακτήρισε ο κ. Στρίγκας το Παραολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο, το οποίο θα φιλοξενεί ικανό αριθμό διαφορετικών αθλημάτων, και όπως επισήμανε, θα τοποθετήσει την Αττική στον χάρτη των περιοχών που στηρίζουν τον πληθυσμό των ΑμεΑ.

Επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό για τον χώρο αυτό, χαρακτήρισε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα με στόχο την εκπαίδευση ειδικών για διαμόρφωση δραστηριοτήτων και προγραμμάτων για ΑμεΑ, τονίζοντας: «Σήμερα είμαστε σε θέση να εκπαιδεύουμε περισσότερα από 100 τέτοια στελέχη, τα οποία σε λίγα χρόνια θα αναλάβουν κομβικούς ρόλους σε ολόκληρη την επικράτεια, ως προς την ανάπτυξη των αθλητικών δραστηριοτήτων των ατόμων με αναπηρία, όπως επίσης, εφόσον αυτό ζητηθεί, να καλύψουμε και τις ανάγκες επιμόρφωσης των διοικητικών στελεχών της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής, καθώς επίσης και των αθλητικών ομοσπονδιών που την απαρτίζουν».

Αναφορικά με τον τουρισμό, ο κ. Στρίγκας ανέφερε ότι το 2025, ο αυξανόμενος σήμερα αριθμός των ηλικιωμένων, θα αποτελεί το 35% του συνολικού ευρωπαϊκού πληθυσμού, ενώ σύμφωνα με το ευρωπαϊκό Forum για την Αναπηρία, υπάρχουν περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι με κάποια μορφής αναπηρία στην Ευρώπη. Στατιστικές ανεβάζουν το νούμερο αυτό στα 80 εκατομμύρια, και μαζί με τους ηλικιωμένους, ο αριθμός ανεβαίνει στα 150 εκ. ανθρώπους στην Ευρώπη με ανάγκες προσβασιμότητας.

Εάν ληφθεί υπόψη ότι τα άτομα με αναπηρία σπάνια ταξιδεύουν μόνα τους, τότε αυτή η αγορά σχεδόν τριπλασιάζεται: Περίπου 800 εκατομμύρια ταξίδια τον χρόνο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνονται από ανθρώπους με ανάγκες, οι οποίοι επιδεικνύουν υψηλή αφοσίωση σε επιχειρήσεις που προσφέρουν προσβάσιμες τουριστικές υπηρεσίες και συχνά ταξιδεύουν εκτός εποχής αιχμής, επηρεάζοντας τις αποφάσεις των μελών της οικογένειάς τους ή της ομάδας στην οποία ανήκουν, για τον προορισμό των διακοπών ή και τον τόπο των επαγγελματικών συναντήσεων. Από αυτό, τόνισε αποδεικνύεται πόσο σημαντικό είναι να προωθήσουμε ως χώρα, προσβάσιμα τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες.

Ο κ. Σταμάτης αναφέρθηκε στη φιλοσοφία αντιμετώπισης των ατόμων με αναπηρία, υπογραμμίζοντας ότι σήμερα, ζητούμενο «είναι να δομήσουμε την ελληνική κοινωνία, να μάθει, όχι να λυπάται το άτομο (π.χ. με αναπηρία) αλλά να σέβεται το ίδιο το δομημένο περιβάλλον». Υπενθύμισε την περίπτωση τουρίστα που δεν είχε πρόσβαση στον Παρθενώνα, στο Βράχο της Ακροπόλεως και υπήρξε μία αναταραχή της κοινής γνώμης - και με προσπάθειες του πρωθυπουργού, της υπουργού και του Ιδρύματος Ωνάση το 2018, το σημείο κατέστη προσβάσιμο για τα άτομα με αναπηρία. «Άτομα που την ίδια ώρα δεν είχαν είχαν πρόσβαση από το σπίτι τους για να πάνε στο φούρνο της γειτονιάς τους», παρατήρησε.

Στο πλαίσιο αυτό, παρατήρησε πως πρέπει να μας προβληματίσει το πώς φτιάξαμε τις πόλεις μας. Επίσης χαρακτήρισε ως «καθόλου τυχαίο», το γεγονός ότι το πρώτο 9μηνο του 2019 καταγράφηκαν 38.000 κλήσεις ατόμων, όχι με αναπηρία, σε θέσεις πάρκινγκ ατόμων με αναπηρία ή σε ράμπες. Γεγονός που καταδεικνύει την έλλειψη κουλτούρας, κυρίως στο κομμάτι της διαφορετικότητας, σε ό,τι εννοούμε προσβασιμότητα.

Ο κ. Σταμάτης, τέλος, αναφέρθηκε σε σειρά παραδειγμάτων όπου συγχέεται η διευκόλυνση με την φιλανθρωπία. Πρότεινε να διευκολύνονται οι δωρεές ακινήτων για τη λειτουργία τους ως στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης, ώστε να αποφευχθεί η ιδρυματοποίηση, και τόνισε ότι προσβασιμότητα είναι να δεχθούμε ότι μες στην κοινωνία μας πρέπει να φτιάξουμε τα σχετικά μοντέλα που θα διευκολύνουν κάθε μορφής κινητική δυσχέρεια, όπως είναι «η θεσμοθέτηση του προσωπικού βοηθού, η οποία δεν είναι επίδομα, αλλά υπηρεσία σε άτομα με αναπηρία που θα τα βοηθήσει.

Ενημέρωσε επίσης το ακροατήριο, ότι υπάρχουν μόνο εννέα εκπαιδευτές κινητικότητας προσανατολισμού και δεξιότητας για τα άτομα με οπτική αναπηρία τα οποία είναι στην Αθήνα. Έκανε αναφορά στην αναγκαιότητα εκπαίδευσης και χρήσης σκύλου οδηγού, και άλλων έξυπνων στοιχείων που θα προάγουν την προσβασιμότητα, όπως ηχητική σήμανση στους σηματοδότες, μέθοδος Μπράιγ στα μενού και σε άλλους κοινόχρηστους χώρους κλπ..

eep logo