Ο συνήθης συμβιβασμός…

euros

Ανάλυση του Νότη Ανανιάδη

«Ιερεμιάδες», από δεξιά και αριστερά, προβλέπουν κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή τουλάχιστον διάσπασή της στον «πλούσιο βορρά» και τον «φτωχό νότο», μετά την απόφαση του Eurogroup. Εν πολλοίς προβάλλουν τους μύχιους πόθους τους ως βεβαιότητα.

Θα πει κανείς ήταν η απόφαση, που δίνει μέσα από διάφορους μηχανισμούς έως 540 δισεκατομμύρια στα κράτη-μέλη για την αντιμετώπιση της πανδημίας και των επιπτώσεών της, μια απόφαση που προκαλεί ενθουσιασμό; Όχι! Αλλά αποτελεί μια βάση, μια αρχή. 300 δισεκατομμύρια δίνονται για την αντιμετώπιση αναγκών στον χώρο της υγείας (έρευνα, νοσοκομειακός εξοπλισμός, φάρμακα, κλπ) και άλλα 240 μέσω του ESM, που πάντως, λόγω του πολιτικού κόστους (θα απαιτηθεί κάποιο μνημόνιο γι΄ αυτό τον λογαριασμό) είναι αμφίβολο αν κάποια κυβέρνηση κράτους-μέλους αποφασίσει τώρα να αντλήσει μέρος αυτών των χρημάτων.
Οι «Ιερεμιάδες» που λέγαμε κάνουν μια βολική, όπως πιστεύουν, σύγκριση. Με πόσα και με ποιον τρόπο θωρακίζουν την οικονομία τους οι ΗΠΑ; Γιατί η Μεγάλη Βρετανία επιλέγει να «κόψει χρήμα», δηλαδή να προτιμήσει τον πληθωρισμό από την ύφεση; Είναι προφανές ότι συγκρίνουν πορτοκάλια με μήλα. Διαφορετικές οικονομίες, διαφορετικά μεγέθη και διαφορετικά νομίσματα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι Ηνωμένες Πολιτείες (δυστυχώς δεν έχει φτάσει σε αυτόν τον βαθμό ομοσπονδοποίησης) και φυσικά η Μεγάλη Βρετανία δεν είναι πλέον μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η ΕΕ, από τα χρόνια της Ένωσης Χάλυβα και Άνθρακα και αργότερα ως ΕΟΚ προχώρησε πάντοτε μέσα από συμβιβασμούς. Όσο πιο μεγάλα μεγέθη ήταν οι πολιτικοί της ηγέτες, τόσο πιο προωθητικοί ήταν οι συμβιβασμοί αυτοί. Αλλά πάντα οι συμβιβασμοί ήταν ο κανόνας. Καθόλου άσχημα, αν σκεφτεί κανείς ότι πέραν από τους τελευταίους δυο μεγάλους Παγκόσμιους Πολέμους, που ξέσπασαν μέσα από τους οικονομικούς ανταγωνισμούς ευρωπαϊκών κρατών, γενικότερα η ιστορία της Ευρώπης είναι γραμμένη με ποταμούς αίματος. Η ιστορία αυτή έπαψε να γράφεται με αίμα μόλις τις τελευταίες επτά δεκαετίες.
Θα έλεγε κανείς ότι ο κανόνας των συμβιβασμών είναι ο κανόνας της ειρήνευσης και ευημερίας της Ευρώπης.

Ο τελευταίος συμβιβασμός του Eurogroup αφήνει ανοιχτό για περαιτέρω διαπραγματεύσεις το μεγάλο ζήτημα του «Ταμείου Ανασυγκρότησης». Οδηγεί δηλαδή στην διαδικασία αναζήτησης μια ακόμη συμβιβαστικής, αλλά πιο γενναίας και προωθητικής, λύσης. Κι επιπλέον δεν «τσαλακώνει» κανέναν. Η Ιταλία και από την άλλη πλευρά η Ολλανδία μπορούν να λένε στο (δύσκολο πολιτικά) εσωτερικό τους ότι «κέρδισαν». Η Ρώμη παίρνει περίπου 60 δις. χωρίς εγγυήσεις. Και το Άμστερνταμ αντιστάθηκε αποτελεσματικά στην προοπτική – ταμπού για το ίδιο- της έκδοσης ευρωομόλογου. Το Παρίσι και το Βερολίνο επιβεβαίωσαν τον ηγετικό τους ρόλο. Αν και προσήλθαν στο Eurogroup επικεφαλής των δύο αντιτιθέμενων μπλοκ. Η Γαλλία παρενέβη προς την Ιταλία και η Γερμανία προς την Ολλανδία για να βρεθεί τελικά σημείο ισορροπίας. Και η Ελλάδα εξασφαλίζει περίπου 6 δις. ευρώ, χωρίς την προσφυγή στο ESM, που θα προϋπέθετε την συμφωνία κάποιου (πολιτικά τοξικού) μνημονίου.

Το κυριότερο είναι το ευρω-ομόλογο μπαίνει για πρώτη φορά στο τραπέζι. Μπορεί για προφανείς λόγους να μην ονομαστεί έτσι, αλλά πιθανότατα θα είναι κάτι τέτοιο. Θα φανεί στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής. Όπου θα φανεί και πόσο θαρραλέοι θα αποδειχτούν οι ευρωπαίοι ηγέτες. Στοιχείο, που όπως είπαμε θα καθορίσει και το πόσο προωθητικός θα είναι ο επόμενος συμβιβασμός…

eep logo